Geschreven bij De lange weg naar de vrijheid
Ik heb het boek in het Engels gelezen ('A long walk to Freedom'), en dat was af en toe net zoals ik in eerdere reviews over de Nederlandse vertaling lees behoorlijk pittig. Delen van het boek (met name aan het begin) zijn niet bepaald vlot geschreven, ook de 'grootte' van het boek maakt het lezen ervan soms zwaar. Met name dat laatste is niet onlogisch; wat Mandela allemaal heeft gedaan, bereikt en meegemaakt kan wel drie mensenlevens vullen en hij lijkt zijn levensverhaal zo volledig mogelijk te hebben willen optekenen.
Maar de beloning komt aan het einde van het boek. Vanaf het moment dat de onderhandelingen beginnen over zijn vrijlating, het einde van het appartheidsregime in- en de toekomst van Zuid-Afrika wordt er een spanning opgebouwd die loskomt als Mandela ook daadwerkelijk vrijgelaten wordt op 11 februari 1990. Het laatste hoofdstuk waarin hij nog één keer terugkijkt op zijn leven en hij vooruitkijkend aangeeft dat zijn tocht; de lange weg naar vrijheid, nog lang niet voltooid is, is het allermooiste. Voor mij maakte dat, voor zover nodig, de relatieve 'pijn en moeite' die de rest van het boek gekost had helemaal goed.
Een, voor zover je daarover kan oordelen, uitstekende autobiografie van een buitengewoon groot man.