Geschreven bij IJslandse moorden 1 - Vanuit het duister
Eva Björg Aegisdóttir (1988) is een IJslandse thrillerauteur. Ze wilde al schrijven sinds ze vijftien was en een korteverhalenwedstrijd won. Terwijl ze haar eerste roman schreef, werkte ze als stewardess om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen. Haar debuut ‘Vanuit het duister’, dat door Willemien Werkman naar het Nederlands vertaald werd, is het eerste deel in de Forbidden Iceland-serie. Het boek won de Blackbird Award, een IJslandse thrillerprijs, in het leven geroepen door Yrsa Sigurðardóttir and Ragnar Jónasson, twee van ’s lands bekendste schrijvers. De auteur woont in Akranes, aan de westkust van IJsland, en dat is meteen ook de plaats waar haar boeken zich afspelen.
Rechercheur Elma keert na een jarenlang verblijf in Reykjavik terug naar haar geboorteplaats. Al snel moet ze samen met haar collega’s aan de bak om een moordzaak op te lossen. Bij de oude vuurtoren is het lichaam van een vrouw gevonden. Al snel blijkt dat het om een zekere Elisabet gaat; zij had zich een paar dagen eerder ziek gemeld op haar werk en was vertrokken zonder dat iemand wist waar ze uithing. Al snel concentreert het onderzoek zich op onfrisse praktijken uit het verleden, de hele gemeenschap lijkt min of meer weet te hebben van geheimen die nu naar boven dreigen te komen.
‘Vanuit het duister’ kent twee verhaallijnen. Het verhaal in het heden, waarbij rechercheur Elma de moordzaak bij de vuurtoren onderzoekt, speelt zich af eind 2017. De auteur heeft gekozen voor een verteller die zich tot de lezer richt, het verhaal wordt dus niet vanuit één bepaald perspectief verteld. De focus ligt wel op het onderzoek van Elma en haar collega’s. De hoofdstukken worden af en toe onderbroken door cursief gedrukte stukken tekst, die zich tussen 1989 en 1992 situeren. Deze flashbacks zijn zeer verhelderend.
Het is opmerkelijk hoe snel je je het verhaal en de personages eigen maakt. Er is absoluut geen tijd nodig om te wennen aan bijvoorbeeld de schrijfstijl; het boek voelt als een comfortabel jasje dat je aantrekt en meteen goed zit. De manier van schrijven van Aegisdóttir is niet nodeloos ingewikkeld, maar ook niet tenenkrullend simpel. Ze heeft een goede mix gevonden van beschrijvende stukken en duidelijke dialogen. Er wordt in het boek veel tijd besteed aan het recherchewerk, daar moet je natuurlijk van houden. Informatie over de mogelijke dader en zijn motieven komt slechts langzaam naar boven.
Elma is een sterk hoofdpersonage; zij kan zonder problemen meerdere delen in een serie dragen. Tussen de bedrijven door ontdekt de lezer waarom ze de hoofdstad heeft verlaten en weer in de buurt van haar ouders en vroegere vrienden is gaan wonen. Toch is niet alles wat het in eerste instantie lijkt, zo blijkt uit de laatste bladzijden. De relaties tussen Elma en haar collega’s worden nog voorzichtig neergezet, daar zijn in een tweede boek mooie dingen mogelijk. Het personage van de vermoorde Elisabet spreekt zeer tot de verbeelding; vooral de cursieve stukken vertellen veel over haar karakter en jeugd.
Is de eerste Aegisdóttir megaspannend? Nee, maar dat hoeft ook niet. De vraag wat er in het verleden gebeurd is, zal menig lezer aan het boek gekluisterd houden. De verdenkingen die bij iedereen opkomen, het schrappen van mogelijke daders, het ontrafelen van motieven, het houdt niet alleen de speurders bezig. Nergens gaat de auteur de ongeloofwaardige toer op, op geen enkel moment voelen de verhaallijnen gekunsteld aan.
Conclusie? ‘Vanuit het duister’ is een sterk begin van een nieuwe IJslandse serie. Prettig om te lezen, met een goede verhaalopbouw en plotontwikkeling, en niet te vergeten een interessant hoofdpersonage dat een hele tijd mee kan.