Het whisky boek

De auteur is een icoon in de Vlaamse (en in extenso de Nederlandse) whiskycultuur. Voor wie nog nooit van hem gehoord heeft, toch even een korte introductie. Na 17 jaar werkzaam te zijn geweest als wiskundeleraar ontsnapte Fernand Dacquin uit het klaslokaal en ging rondzwerven in Midden-Amerika en Afrika. Na vier jaar Wanderlust tekende hij voor een loopbaan als copywriter en onafhankelijk (reis-)journalist. Hij bezocht driekwart van de bewoonde wereld en in Schotland viel hij voor het land, de mensen, de cultuur en de whisky. Sindsdien kijkt hij overal waar zijn reizen hem brengen of er ergens een distilleerketeltje verborgen is en schrijft er vervolgens smakelijk over (o.a. in Whisky Etc Magazine, dat in 2019 is samengevoegd met Whisky Passion). Men kent Fernand van Zuid-Afrika tot Australië, zullen we maar zeggen. Bovendien is hij Keeper of the Quaich, een van de weinigen in Vlaanderen en mede-organisator van het Malt Whisky Festival België.
O ja, en hij is 80(!) en volgens eigen zeggen ‘ook altijd heel braaf geweest’. Dat zet de toon voor het boek(je). De verkleining slaat beslist niet op de inhoud, maar meer op het grappige formaat – slechts 183 mm hoog, 129 mm breed en 35 mm dik. Heel handzaam! Minpuntje – het kleine corps maakt lezen, zeker in de schemer, niet altijd even eenvoudig.
In het nawoord schrijft Fernand dat het boek een verzameling is van teksten, anekdotes en notities die hij in zijn lange, reizende leven heeft gemaakt. Daaruit heeft hij niet zozeer zijn memoires gedistilleerd, maar 111 korte verhaaltjes, van twee, drie of vier pagina’s lang. De rode draad is uiteraard whisky, maar er zitten allemaal leuke, interessante en vaak ook grappige zijwegen in. Het is een mix van bekende feiten, onverwachte en vaak ook onbekende anekdotes, interessante historische uitweidingen, verzameld over een periode van ruim 40 jaar, en alles geschreven in zijn onnavolgbare stijl, droogkomisch met een sappige Vlaamse tongval. Ik heb het met enorm veel plezier in een paar dagen uitgelezen, omdat ik het niet kon wegleggen. Het format laat echter toe dat je ook een kleine dagelijkse dosis kunt nemen en dan doe je er veel langer mee.

Je zult toch maar gezegend zijn met zo'n verteltalent als Fernand Dacquin! En je zult ook maar na jarenlang rondstruinen in de wereld van toerisme en gedistilleerd een enorme bak hele en halve verhalen, aantekeningen en anekdotes op voorraad hebben! Geweldig rijk natuurlijk om uit te putten voor een geheel nieuw en totaal anders boek rondom het thema whisky - en dat is dan ook precies wat Fernand Dacquin heeft gedaan. Tot mijn grote genoegen, mag ik wel zeggen, want het is een heerlijk en vlot leesbaar boek geworden, dat ik maar moeilijk kon wegleggen, zeker ook door de humoristische stijl, de onverhoedse, Vlaamse insteek en de overduidelijke liefde voor het hoofdonderwerp.
Fernand Dacquin is sinds jaar en dag verslingerd aan de whisky en dan vooral aan alle wetenswaardigheden daarvan. Menig 'dram' zal in loop der jaren zijn Quaich (1) gepasseerd zijn. Kenners weten hoe groot je geheugen moet zijn om zoveel achtergronden en feiten te beheren! Zoveel eer heeft hij daarmee inmiddels ingelegd, dat hij niet alleen het International Malt Whisky Festival Gent (mede) organiseert en deelneemt aan het International Whisky Festival in Den Haag, maar tevens een jaar of 10 geleden eervol werd benoemd tot ’Keeper of the Quaich’ (2).
In totaal omvat het handzame boekwerk 384 bladzijden vol verhalen en boeiende wetenswaardigheden, op Vlaams-humoristische wijze verteld, voorzien van talloze foto's en illustraties, die allemaal sepiakleurig zijn afgedrukt (wat zeer stijlvol en sfeerverhogend werkt, alsof je daadwerkelijk in een door verbrande turf beroete distilleerderij zit, of omringd bent door die geheimzinnige schimmellaag op wanden en gevels van rijpingsmagazijnen). Van alles komt er werkelijk langs, zolang het maar 'whisky' als trefwoord heeft. Het gaat over boeiende personen uit heden en verleden, zowel historische gebruikers als producenten, distilleerderijen uit 'binnen'- en buitenland. Gebruiksvoorwerpen, eenheden en maten, alcoholgehaltes, vaten, stookketels: ze komen allemaal langs. Maatschappelijke begrippen en problemen, regelgevingen en nieuwlichterijen worden evenmin vergeten. Zelfs een minicursus Gaelisch is niet vergeten. Tenslotte nog enkele hoofdstukken over onze neus, het spugen, de (zogenaamde) kenners, de kater-komt-later, en een korte blufcursus. Mijn persoonlijke favoriete verhalen zijn: de beroemde toespraak door Noah Sweat in Mississippi, toen nog 'drooggelegd', hoewel de meeste Staten daarvan allang waren vrijgesteld; de Excisemen (Accijns-inners); Muckle Flugga over de Whisky die 'niemand' kent; Coburg 1830, de advertentiestunt over de 'allereerste Belgische whisky'; Towser en Shortie (voor de dierenliefhebbers); en niet te vergeten: Fernand schitterende belegging, zijn eigendom op Islay. Een aanrader dit boek! Volledige recensie is te lezen op de wijnblog van Culinette.

Vele zaken waar je , zelfs als whiskykenner, iets kan van leren ;-)